Morskie Oko

Schronisko Nad Morskim Okiem jest jednym z największych i najstarszych schronisk w Tatrach. Położone na wysokości 1450 m.n.p.m., zostało wybudowane w 1908 roku przez Towarzystwo Tatrzańskie i nosi imię Stanisława Staszica. Budynek schroniska został w 1976 roku uznany za zabytkowy i jest prawnie chroniony, a zarządzany jest przez PTTK. W latach 1988 - 1892 zostało rozbudowane i obecnie dysponuje 77 miejscami noclegowymi w pokojach 3 - 16 osobowych. Noclegi jednak, w sezonie letnim, trzeba rezerwować nawet z kilku miesięcznym wyprzedzeniem. Ceny zależne są od sezonu i wahają się od 43 do 60 zł w Nowym Schronisku, oraz od 31 do 39 zł w Starym Schronisku. Miejsce to stanowi doskonałą bazę wypadową na pobliskie szlaki, głównie na Czarny Staw i dalej na Rysy oraz do Doliny Pięciu Stawów Polskich przez Szpiglasową Przełęcz lub Świstowkę Roztocką.

Nowe Schronisko

Budynek z ponad 100 letnią historią pełną zmian i przebudów, dzisiaj cieszy turystów zarówno tych z Polski jak i całego świata, zapewniając im wygodę latem i ciepło zimą. Ten wyjątkowy obiekt noclegowy z którego okien rozpościerają się przepiękne widoki, dysponuje 36 miejscami noclegowymi w następujących konfiguracjach:

• 3 pokoje 3-osobowe na I piętrze schroniska, wyposażone w łóżka piętrowe i umywalkę. Maksymalnie 10m od pokojów znajduje się łazienka z prysznicem.
  
• 1 pokój 4-osobowy na II piętrze schroniska, przeznaczony głównie dla rodziny czy grupy znajomych. Prysznica znajduje się na I piętrze.
• 1 pokój 5-osobowy na II piętrze schroniska. Obszerny, ciepły i jasny.
• 3 pokoje 6-osobowe, w tym jedyny specjalny z balkonem (nr 9). Wyposażone w łóżka piętrowe.

W schronisku znajduje się także tablica informacyjna TOPR z prognozą pogody i aktualnymi warunkami w górach.

Na parterze schroniska turyści mogą skorzystać z kuchni (czynnej w sezonie od 7:00 do 21:00 a poza sezonem od 9:00 do 18:00), która serwuje pyszne śniadania, obiady oraz kolacje, a w bufecie (czynnym w sezonie od godziny 8:00 do 19:00, a poza sezonem od 9:00 do 18:00) można zakupić słodycze, podstawowe elementy wyposażenia turystycznego, literaturę czy pamiątki.

Stare Schronisko

Budynek znajduje się po lewej stronie drogi, przy dojściu do Morskiego Oka, które od 1891 roku służyło za wozownię. Po pożarze właściwego schroniska w 1898 roku, budynek wozowni zaczął pełnić rolę schroniska – jest najstarszym schroniskiem górskim w Tatrach. Dysponuje ono 43 miejscami noclegowymi w standardzie turystycznym w trzech wieloosobowych salach. Sala nr 3 (14 osobowa) wyposażona jest w łóżka piętrowe, natomiast w salach nr 5 i 6 (odpowiednio: 13- i 16-osobowe) znajdują się prycze.

W budynku Starego Schroniska można skorzystać z kuchni turystycznej, dostępny jest także wrzątek, oraz pełny węzeł sanitarny.

Cisza nocna w obydwu budynkach schroniska obowiązuje w godzinach 22:00 - 6:00.

Historia

Początki schroniska nad Morskim Okiem sięgają 1874 roku, kiedy to dzięki inicjatywie Towarzystwa Tatrzańskiego nad Morskim Okiem wzniesiono niewielki obiekt, który później po rozbudowie był w stanie przyjąć 50 osób. Cieszył się on sporą popularnością, mimo że standard nie był najlepszy. Niestety w 1898 roku budynek strawił pożar.

W 1907 roku rozpoczęto prace nad kolejnym schroniskiem, którego rolę w międzyczasie pełniła Wozownia (dzisiejsze Stare Schronisko). Już rok później oddano do użytku budynek, który służy turystom do dnia dzisiejszego.

Jednak Nowe Schronisko przechodziło wiele modernizacji i rozbudów, głównie w latach międzywojennych. W czasie II wojny światowej stacjonował tutaj oddział niemieckiej straży granicznej.

Po wojnie ze schroniskiem bardzo związana była rodzina Łapińskich: w latach 1945 - 1980, schroniskiem zarządzali Wanda i Czesław Łapińscy, z kolei potem, do 1985 roku ich syn Wojciech. Po jego przedwczesnej śmierci, obowiązki kierowania schroniskiem przejęła jego żona Maria, która wraz córką Patrycją i synem Jakubem zarządza nim do dnia dzisiejszego.

Ważne informacje

• Recepcja Schroniska jest czynna od godziny 9:00 do 21:00, w tych godzinach przyjmowane są rezerwacje telefoniczne.
• W schronisku można płacić tylko gotówką, jednak na terenie schroniska znajduje się bankomat.
  
• Na podstawie ważnej legitymacji Honorowane są zniżki PTTK, Alpenverein i HDK na podstawie ważnej legitymacji. Zniżki otrzymują także członkowie Dużych Rodzin - Karta Dużej Rodziny
• Nr konta bankowego: 05 1240 5165 1111 0010 3046 6754.
• W przypadku rezygnacji schronisko zwraca zaliczki do 2 tygodni przed terminem rezerwacji.
• Do cen noclegów doliczana jest opłata klimatyczna w wysokości 1 zł 30 gr.
• W schronisku jest możliwość skorzystania z noclegu zastępczego / awaryjnego (tzw. podłogi), a cena jest równa cenie najtańszego noclegu (wg aktualnego cennika).

Dojazd

Do Morskiego Oka możemy dojechać samochodem, lecz podróż kończy się na parkingu na Palenicy Białczańskiej. Lecz w sezonie musimy liczyć się ze sporym ruchem turystycznym i korkami. Dobrym pomysłem jest dojazd jednym z prywatnych busów kursujących spod dworca PKP. Plusem jest ominięcie korków, gdyż delikatnie mówiąc - kierowców busów nie obowiązują przepisy drogowe :) Na komfort w busie nie ma co liczyć, ponieważ kierowcy wypełniają busy pasażerami dosyć szczelnie. Z parkingu na Palenicy czeka nas około 2 - 2,5 godzinny spacer asfaltową drogą o długości 8 km. Istnieje alternatywa dla mniej sprawnych piechurów, jaką są góralskie fasiągi, które jeżdżą do Włosienicy. Stamtąd do Morskiego Oka pozostaje około 20 minut pieszo. Podróż taką bryczką trwa około 45 minut. O aktualne ceny najlepiej pytań bezpośrednio u woźniców.

Sama droga nie jest zbyt ciężka, lekko wznosi się pod górę. Nieco stromiej jest na skrótach, które przecinają serpentyny. Po około godzinie wędrówki mijamy Wodogrzmoty Mickiewicza - zespół trzech większych i kilku mniejszych wodospadów, które można usłyszeć już z daleka. Sam wodospad składa się z trzech kaskad liczących łącznie 10 m. Z wybudowanego w 1900 roku mostu, przez który przebiega droga do Morskiego Oka, widać jedynie Pośredni Wodogrzmot. Można także zboczyć z łagodnie wznoszącej się ku górze szosy i udać się bardziej wymagającymi górskimi ścieżkami do Doliny Pięciu Stawów Polskich.

Szlaki turystyczne

Morskie Oko jest miejscem, z którego można wybrać się na spacer lub na dłuższą wycieczkę górską. Na przykład spacer po obiedzie w schronisku wokół jeziora zajmie nam około 50 min. Morskie Oko stanowi doskonałą bazę wypadową na pobliskie szlaki.

 Szlaki turystyczne prowadzące do Morskiego Oka:

• Szlak z Palenicy Białczańskiej
  
• Szlaki: czerwony
• Czas przejścia: 2 h
• Odległość: 9,3 km
• Najwyższy punkt: Morskie Oko - 1395 m n.p.m.
• Różnica wysokości:         405 m
• Trudność: 0/5
• Ubezpieczenia: brak

Trasa:

1. Szlak czerwony, 30': Palenica Białczańska (990 m.n.p.m) ---> Wodogrzmoty Mickiewicza (1120 m.n.p.m.) 
2. Szlak czerwony, 1h30': Wodogrzmoty Mickiewicza (1120 m.n.p.m.) ---> Morskie Oko (1395 m.n.p.m)

• Szlak z Doliny Pięciu Stawów Polskich przez Świstówkę Roztocką
  
• Szlaki: niebieski
• Czas przejścia: 1 h 35`
• Odległość: 4,0 km
• Najwyższy punkt: okolica Kępy – 1840-1860 m n.p.m.
• Różnica wysokości: 273 m
• Trudność: 2/5
• Ubezpieczenia: brak

Trasa:

1. Szlak niebieski, 1h35': Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów (1668 m.n.p.m.) ---> Morskie Oko (1395 m.n.p.m)

• Szlak z Doliny Pięciu Stawów Polskich przez Szpiglasową Przełęcz
• Szlaki: żółty, niebieski
• Czas przejścia: 3 h 45`
• Odległość: 8,5 km
• Najwyższy punkt: Szpiglasowa Przełęcz 2110 m n.p.m.
• Różnica wysokości: 715 m
• Trudność: 3/5
• Ubezpieczenia: łańcuchy

Trasa:

1. Szlak niebieski, 25': Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów (1671 m.n.p.m.) ---> Tablica S. Bronikowskiego (1740 m.n.p.m.)
2. Szlak żółty, 1h40': Tablica S. Bronikowskiego (1740 m.n.p.m.) ---> Szpiglasowa Przełęcz (2110 m.n.p.m.)
3. Szlak żółty, 1h40': Szpiglasowa Przełęcz (2110 m) ---> Dolina za Mnichem (1785 m.n.p.m.) ---> Morskie Oko (1395 m.n.p.m)

Szlaki turystyczne wychodzące z Morskiego Oka:

• Szlak nad Czarny Staw pod Rysami
  
• Szlaki: czerwony
• Czas przejścia: 45`
• Odległość: 4,0 km
• Najwyższy punkt: Czarny Staw pod Rysami - 1580 m n.p.m.
• Różnica wysokości: 185 m
• Trudność: 0/5
• Ubezpieczenia: brak

Trasa:

1. Szlak czerwony. 45': Morskie Oko (1395 m.n.p.m.) ---> Czarny Staw pod Rysami (1580 m.n.p.m.)

• Szlak na Rysy
• Szlaki: niebieski
• Czas przejścia: 3 h 50`
• Odległość: 5,0 km
• Najwyższy punkt: Rysy - 2499 m n.p.m.
• Różnica wysokości: 1104 m
• Trudność: 3/5
• Ubezpieczenia: łańcuchy

Trasa:

1. Szlak czerwony, 30': Morskie Oko (1395 m.n.p.m.) czerwony ---> Czarny Staw pod Rysami (1580 m.n.p.m.)
2. Szlak czerwony, 3h20': Morskie Oko (1395 m.n.p.m.) ---> Rysy (2499 m.n.p.m.)

• Szlak na Na Mięguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem
• Szlaki: zielony
• Czas przejścia: 2 h 10`
• Odległość: 4,0 km
• Najwyższy punkt: Mięguszowiecka Przełęcz pod Chłopkiem - 2307 m n.p.m.
• Różnica wysokości: 727 m
• Trudność: 4/5
• Ubezpieczenia: klamry

Trasa:

1. Szlak czerwony, 30': Morskie Oko (1395 m.n.p.m.) ---> Czarny Staw pod Rysami (1580 m.n.p.m.)
2. Szlak zielony, 2h10': Czarny Staw pod Rysami (1580 m.n.p.m.) ---Mięguszowiecka Przełęcz pod Chłopkiem (2307 m.n.p.m.)

• Szlak na Wrota Chałubińskiego
  
• Szlaki: czerwony, żółty
• Czas przejścia: 1 h 50`
• Odległość: 3,5 km
• Najwyższy punkt: Wrota Chałubińskiego - 2022 m n.p.m.
• Różnica wysokości: 235 m
• Trudność: 1/5
• Ubezpieczenia: brak

Trasa:

1. Szlak żółty, 50': Morskie Oko (1395 m.n.p.m.) ---> Dolina za Mnichem (1785 m.n.p.m.)
2. Szlak czerwony, 1h': Dolina za Mnichem (1785 m.n.p.m.) ---> Wrota Chałubińskiego (2020 m.n.p.m.)

• Szlak do Doliny Pięciu Stawów przez Świstówkę Roztocką
• Szlaki: niebieski
• Czas przejścia: 1 h 45`
• Odległość: 4,0 km
• Najwyższy punkt: okolica Kępy – 1840-1860 m n.p.m.
• Różnica wysokości: 273 m
• Trudność: 2/5
• Ubezpieczenia: brak

Trasa:

1. Szlak niebieski, 1h45': Morskie Oko (1395 m.n.p.m.) ---> Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów (1671 m.n.p.m.)

• Szlak do Doliny Pięciu Stawów Polskich przez Szpiglasową Przełęcz
• Szlaki: żółty, niebieski
• Czas przejścia: 3 h 45`
• Odległość: 8,5 km
• Najwyższy punkt: Szpiglasowa Przełęcz 2110 m n.p.m.
• Różnica wysokości: 715 m
• Trudność: 3/5
• Ubezpieczenia: łańcuchy

Trasa:

1. Szlak żółty, 2h45': Morskie Oko (1395 m.n.p.m.) ---> Dolina za Mnichem (1785 m.n.p.m.) ---> Szpiglasowa Przełęcz (2134 m.n.p.m.)
2. Żółty szlak, 1h05': Szpiglasowa Przełęcz (2134 m.n.p.m.) ---> Tablica S. Bronikowskiego (1740 m.n.p.m.)
3. Szlak niebieski, 25': Tablica S. Bronikowskiego (1740 m.n.p.m.) ---> Schronisko w Dolnie Pięciu Stawów (1668 m.n.p.m.)

• Szlak na Szpiglasową Przełęcz i Szpiglasowy Wierch
• Szlaki: żółty
• Czas przejścia: 2 h 30`
• Odległość: 4,2 km
• Najwyższy punkt: Szpiglasowy Wierch - 2172 m.
• Różnica wysokości: 235 m
• Trudność: 1/5
• Ubezpieczenia: łańcuchy

Trasa:

1. Szlak żółty, 50': Morskie Oko (1395 m.n.p.m.) ---> Dolina za Mnichem (1785 m.n.p.m.)
2. Szlak żółty, 1h: Dolina za Mnichem (1785 m.n.p.m.) ---> Szpiglasowa Przełęcz (2110 m.n.p.m.)
3. Szlak żółty, 15': Szpiglasowa Przełęcz (2110 m.n.p.m.) ---> Szpiglasowy Wierch 2172 m.n.p.m.)